Rijnlands denken

De heersende cultuur in Europa verschilt in veel opzichten van die in de Verenigde Staten. Deze verschillen kunnen voor een deel historisch worden verklaard. Immers: de VS is het land dat is opgebouwd door mannen en vrouwen die hun eigen vaderland achter zich lieten om elders het geluk te beproeven. Een blik op de verschillen geeft ook een beter inzicht in – de betrekkelijkheid van – onze eigen cultuur. Ook iets om rekening mee te houden bij het bestuderen van Amerikaanse benaderingen van management.

  • In het Europese of Rijnlands model is het bedrijf een werkgemeenschap die alleen kan voortbestaan als permanent waarde wordt toegevoegd. Benodigd kapitaal komt van particuliere beleggers en bankiers met kennis van zaken. Een kleine onafhankelijke groep toezichthouders dwingt het management tot optimalisatie van de vrije kasstroom uit bestaande activiteiten en tot vernieuwing van het activiteitenpakket.
  • In het Amerikaanse of Angelsaksisch model krijgt de onderneming zijn kapitaal via de beurs. Een oplopende koers staat centraal. De aandeelhouders vertrouwen hun belangen toe aan een CEO, een krachtige leider met een kort mandaat wiens beloning grotendeels afhangt van het behaalde rendement Kostenbesparingen, fusies en overnames en inkoop van aandelen zijn de stappen om de winst per aandeel op te voeren.

Cultuurverschillen

De onderstaande cultuurverschillen zijn uiteraard voor een deel karikaturen, maar ze geven wel een beeld (klik of tap op één van de drie tabs).


RijnlandsAngelsaksisch
Alles heeft een historisch perspectiefEeuwige jeugd
Alles is genuanceerd’You are for us or against us'
Afspraak + verantwoordelijkheidContract
Principle-basedRule-based
Grote middenklasseKleine elite, groeiende onderlaag
Vertrouwend op economische kracht, gelijke
rechten, ‘rule of law (soft power)'
Vertrouwend op (militaire) macht (hard power)
Macht beteugeld door internationale regelsMachtsbeperkingen ongewenst
MultilateralismeUnilateralisme
Gemiddelde leeftijd stijgtGemiddelde leeftijd daalt
Bewust van culturele verschillenSmeltkroes van culturen
Win-winWin-lose
Brede blikFocus


RijnlandsAngelsaksisch
Collectieve verantwoordelijkheidIndividuele verantwoordelijkheid
Harmonie tussen arbeid en kapitaalDe markt regeert
Actieve rol vakbonden en werkgeversorganisatiesDe onzichtbare hand van de markt
Sterke sociale zekerheidZeer flexibele arbeidsmarkt
Meer vrije tijdMeer inkomen
Faillissement is het eindeFaillissement is het begin van iets nieuws
Advocatuur als vrij beroepAdvocatuur als commercieel beroep


RijnlandsAngelsaksisch
Vernieuwing ontstaat onder dwangBakermat van nieuwe ideeën
Evenwicht tussen stakeholdersAandeelhouder centraal
MarktaandeelWinstmaximalisatie
Industrieel denkenFinancieel denken
ContinuïteitVolgend kwartaal
BeschermingsconstructiesMacht aan het kapitaal


  • Managementscope, uitgave Pentascope, december 2003.
  • ‘Bonus maakt tijgers van eerbare huisvaders – Economisch denker Donald Kalff geeft het Europese model meer kans dan het aandeelhouderskapitalisme: Bavaria wint van Heineken’, de Volkskrant, 28-8-2004.

 
Reacties

Nog geen reacties.

Geef een reactie