Passie voor exploratie én exploitatie
Lage arbeidskosten zijn een duurzaam concurrentievoordeel van lageloonlanden. Goed ontwikkelde economieën als Nederland kunnen toegevoegde waarde creëren door moeilijk te imiteren innovatieve managementvaardigheden en organisatieprincipes toe te passen. Zo benutten zij de reeds bestaande kennis, creëren nieuwe bronnen van productiviteitsgroei en zorgen voor een duurzaam concurrentievoordeel. Aldus Henk Volberda en Frans van den Bosch.
Dynamische managementvaardigheden
- Brede en diepe kennisbasis: kansen ontdekken door verbanden te leggen tussen uiteenlopende kennisgebieden.
- Hoog absorptievermogen: signalen oppakken van buiten de eigen organisatie.
- Brede managementdenkkaders en experimenteerdrift: nieuwe ideeën zien en ondersteunen in plaats van bestaande routines tot het uiterste te exploiteren.
- Hogere-orde-leervermogen: bestaande veronderstellingen op een fundamentele maner ter discussie stellen.
Managementrollen bij vaardighedenontwikkeling
- Verticaal management (crosshiërarchische vaardigheden): kennis op uitvoeringsniveau benutten, vaardigheden van onderop ontwikkelen. Dit, in tegenstelling tot de traditionele taakverdeling: exploratie door de top, exploitatie in de lagen daaronder.
- Horizontaal management (crossfunctionele vaardigheden): kennisuitwisseling tussen hiërarchisch gescheiden organisatieonderdelen.
- Ideologisch management (crossculturele vaardigheden): ideologische sturing. Voorbeeld Hewlett-Packard: “Thou shalt not kill ideas for new products.”
Innovatieve organisatieprincipes
- Managen van interne veranderingssnelheden: continu monitoren van veranderingen in de externe omgeving en de interne processen daar op afstemmen. Sturen op een evenwichtig intern-extern perspectief.
- Optimaliseren zelforganisatie: vertrouwen hebben in rationaliteit van individuen en afdelingen. In tegenstelling tot de ‘beheers en bevel’ filosofie van de traditionele hiërarchische bureaucratie. Van resultaatcontroles naar procescontroles.
- Afstemmen hoge niveaus van exploratie met exploitatie: in evenwicht brengen van innovatie en kenniscreatie (exploratie) met verbeteringen in productiviteit, procesverbeteringen en efficiëntie (exploitatie). Onderexploratie: voorkeur voor kortetermijn successen. Overexploratie: te veel investeren in hypes en modetrends.
H.W. Volberda en F.A.J. van den Bosch, ‘Ruim baan voor de Nederlandse Innovatie Agenda – Naar nieuwe management-vaardigheden en innovatieve organisatieprincipes’, Management & Organisatie, januari-februari 2005
- H.W. Volberda en F.A.J. van den Bosch, ‘Ruim baan voor de Nederlandse Innovatie Agenda – Naar nieuwe management-vaardigheden en innovatieve organisatieprincipes’, Management & Organisatie, januari-februari. 2005.