Feedback

Ieder mens heeft een unieke identiteit. Deze identiteit kent verschillende verschijningsvormen of niveaus: de psyche, sociaal (gedrag) en fysiek. Door communicatie (gedrag) met anderen kunnen we meer te weten komen over onze identiteit. Bij het verwerven van zelfkennis en leren is het nuttig kennis te hebben van de mentaliteitenleer, het JoHari-window en niveaus van communicatie.

Mentaliteitenleer

De mentaliteitenleer van Van de Griend handelt over angst. Angst is een signaal en ieder mens is gericht op het reduceren daarvan. Daarbij kiest men vaak een ‘favoriete stijl’ die niet altijd de meest effectieve hoeft te zijn. Vaak kiezen we voor een ‘kleiner kwaad’ om het ‘grotere kwaad’ te vermijden. Iemand die bang is voor een hond, kiest er bijvoorbeeld voor omlopen. De kunst is om niet primair te reageren, maar een bewuste keuze te doen.

Angstreductie kan ook leiden tot een kettingreactie: de angstreductie van de één kan als angstaanjagend worden waargenomen door een ander. Voorbeeld in een relatie (zie het schema hieronder): Ik ben bang om mijn vrijheid te verliezen en sluit me af (1). De ander vat dit op als een verwijdering (2) en zoekt juist meer contact (3). Ik voel mij daardoor nog ‘benauwder’ (4). Enzovoort.

JoHari-window: feedback en openstellen

We kunnen onszelf leren kennen door te communiceren met anderen. Dat kan door rechtstreeks feedback te vragen of door jezelf kwetsbaar op te stellen om op die manier feedback uit te lokken (de rode pijlen in het schema).

Niveaus van communicatie

Ieder mens bestaat uit een (verborgen) kern en een uiterlijke schil. Door de persoonlijke schillen blijven we op een afstand van elkaar. Doorbreken van een schil betekent dat we op een ander niveau met elkaar gaan communiceren.

De communicatie van schil tot schil blijft oppervlakkig. Wanneer de ander ons zondermeer in onze kern raakt, accepteren we dat meestal niet – behalve misschien bij een sollicitatiegesprek of bij een arts. Daarvoor is het belangrijk dat we eerst in elkaar investeren. Pas daarna is er feedback van kern tot kern zonder een grote kans op een conflict.